Viêm gan C là một trong những bệnh truyền nhiễm về gan, nguy hiểm do virus Hepatitis C virus (HCV) gây nên. Đây là một trong năm loại viêm gan chính: A, B, D, E.

Bệnh lây truyền từ người mang virus viêm gan C sang cho người lành theo 3 con đường: Đường máu, đường tình dục và mẹ truyền cho con qua nhau thai khi sinh.

Tuy vậy, nguy cơ lây nhiễm theo đường tình dục của Viêm gan B hiếm hơn bệnh viêm gan B. Hiện tượng mẹ truyền virus viêm gan C cho con đã có ghi nhận nhưng tỷ lệ cũng thấp. Như vậy, nguy cơ lây nhiễm virus viêm gan C chủ yếu theo đường máu (người nhận máu hoặc chế phẩm máu nhiễm siêu vi C; dùng chung kim tiêm nhiễm siêu vi C; một số nguyên nhân khác như châm cứu, bấm lỗ tai, xăm mình mà các dụng cụ hành nghề không tuyệt đối vô khuẩn...).

Ngoài ra, có một tỷ lệ khoảng từ 30 - 40% trường hợp bị nhiễm HCV nhưng không rõ nguyên nhân lây nhiễm.

Viêm gan C có thể được điều trị bằng thuốc kháng vi rút vì hiện nay vẫn chưa có vắc xin phòng viêm gan C.

Viêm gan C chia thành 2 giai đoạn: Viêm gan C cấp tính và viêm gan C mạn tính.

Viêm gan C cấp tính: là một bệnh nhiễm vi-rút phát triển trong những tuần đầu tiên hoặc vài tháng sau khi siêu vi viêm gan C xâm nhập vào máu của một người."Cấp tính" có nghĩa là bệnh đột ngột và ngắn ngủi, xảy ra trong vòng hai tuần đầu tiên đến sáu tháng.

Trong 25% trường hợp, virus sẽ tự xóa khỏi cơ thể mà không cần điều trị. Nếu không có dấu hiệu rõ rệt về bệnh tật, hầu hết các ca viêm gan C cấp tính đều dẫn đến nhiễm trùng mãn tính.

Viêm gan C mạn tính: Ước tính từ 75% đến 85% những người bị viêm gan C cấp tính sẽ bị nhiễm trùng mãn tính, kéo dài ít nhất 6 tháng và thường lâu hơn. Ngay cả ở giai đoạn này, hầu hết mọi người không có triệu chứng, nhưng điều đó không có nghĩa là nhiễm trùng là lành tính.

Mỗi năm, có khoảng 150 triệu người bị nhiễm vi rút viêm gan C mạn tính có nguy cơ phát triển thành xơ gan, ung thư gan hoặc suy gan dẫn đến tử vong.

Sau khi HCV vào cơ thể, chúng có thời kỳ ủ bệnh khá dài, từ 2 tuần đến 6 tháng, tùy vào thể trạng của từng người bệnh.

Sau lây nhiễm ban đầu, khoảng 80% người không thể hiện bất kỳ triệu chứng nào và khi làm các xét nghiệm anti-HCV vẫn cho kết quả âm tính với virus bởi cơ thể chưa có thời gian để tạo ra các kháng thể chống lại virus.

Viêm gan C được gọi là "kẻ sát nhân thầm lặng" vì virus thường ẩn trong cơ thể nhiều năm. Vì hầu hết mọi người không có dấu hiệu cảnh báo viêm gan C. Họ sẽ không điều trị cho đến nhiều năm sau đó. Bởi thời gian bệnh viêm gan C xuất hiện triệu chứng hoặc chẩn đoán được thực hiện, thiệt hại thường được tiến hành.

• Triệu chứng viêm gan C cấp tính

Những người bị viêm gan C cấp tính thường không có bất cứ biểu hiện (triệu chứng) nào. Tuy nhiên, một số người sẽ có những biểu hiện từ nhẹ tới nặng sau khi bị nhiễm virus, bao gồm:

Mệt mỏi, chán ăn: Đây là dấu hiệu khá phổ biến ở người bệnh viêm gan C cấp. Người bị nhiễm có triệu chứng này là do virus viêm gan C tấn công trực tiếp vào hệ miễn dịch, từ đó khiến cho người bệnh mệt mỏi, lười hoạt động, ngại di chuyển ngay cả khi nằm.

Sốt nhẹ: Đây là một trong các biểu hiện viêm gan C, triệu chứng sốt này có thể kéo dài hoặc xảy ra theo từng cơn. Thông thường, người bệnh khá lơ là khi có dấu hiệu này vì nghĩ chỉ do thời tiết hoặc cảm mạo bình thường.

Da vàng, ngứa hoặc mắt vàng: Ở giai đoạn đầu, triệu chứng này rất ít xuất hiện. Nguyên nhân của triệu chứng này là do virus viêm gan C làm cho hoạt động của gan bị trì trệ, ảnh hưởng đến khả năng lọc thải các chất độc có hại ra khỏi cơ thể, từ đó khiến cho nồng độ bilirubin trong máu tăng cao nên sẽ gây hiện tượng vàng mắt, vàng da ở người bệnh.

Ngoài những triệu chứng kể trên, người bệnh còn có thể có một số biểu hiện viêm gan C khác, như: Đau nhức cơ bắp; Đau ở phần trên bên phải của ổ bụng; Đau cơ hoặc khớp; Buồn nôn hoặc Nôn; Đau dạ dày, sụt cân; Nước tiểu vàng sậm, phân bạc màu; Dễ chảy máu, dễ bầm tím.

• Triệu chứng viêm gan C mạn tính

Hầu hết bệnh nhân viêm gan C mạn tính không có triệu chứng. Người bị nhiễm virus viêm gan C trong nhiều năm thì gan có thể bị tổn thương. Trong nhiều trường hợp, bệnh không biểu hiện triệu chứng cho tới khi xuất hiện những biến chứng.

Ở những bệnh nhân không có triệu chứng, viêm gan C thường được phát hiện nhờ xét nghiệm men gan trong máu (ALT, AST) thấy tăng cao và có tới 1/4 số người mắc bệnh viêm gan C mạn tính tiếp tục bị xơ gan, hoặc sẹo nghiêm trọng ở gan. Những người này cũng có thể có các triệu chứng khác, bao gồm sưng ở chân và bụng, tích tụ chất độc trong máu có thể dẫn đến tổn thương não.

Tuy nhiên, triệu chứng viêm gan C ở mỗi người bệnh khác nhau. Có những người mắc bệnh nhưng không có bất kỳ một triệu chứng gì hoặc triệu chứng rất mờ nhạt, không đủ để nhận biết. Thực tế, nhiều trường hợp mắc bệnh nhiều năm mà không hề biết.

Để phát hiện mình mắc viêm gan C hay không, cần làm xét nghiệm máu để chẩn đoán. Vì vậy, các chuyên gia khuyến cáo nên tầm soát viêm gan C ít nhất 6 tháng/lần để nếu không may mắc bệnh thì tuyệt đối cần tuân theo chỉ định của bác sĩ điều trị vì viêm gan C là một trong những loại virus có độ biến dị nhiều nhất, với hơn 11 genotype (là các kiểu gen khác biệt của các vi sinh vật cùng loài dựa vào sự khác biệt trên bộ gen của vi sinh vật đó).